هنوز جوهر پیشنهاد علی مطهری نماینده اصولگرای مجلس برای برون رفت از وضعیت موجود و پیدا کردن راهکار خشک نشده بود که پیشنهاد پنج گانه میرحسین موسوی منتشر شد؛ پنج‌گانه‌ای که اگرچه از جنس پیشنهاد هفت‌گانه علی مطهری دور نیست اما با پیشنهاد چهارگانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که در تنها خطبه نماز جمعه‌ای که پس از انتخابات ریاست جمهوری ایراد و ارائه کرد قرابت بیشتری دارد.

به نوشته «اعتماد»، در این شرایط اگرچه واکاوی پیشنهادات سلف میرحسین موسوی مهم می‌نماید اما آنچه پیش از بررسی این ایده قابل تامل است از سویی زمان و فضای طرح این ایده هاست و از سوی دیگر جایگاه میرحسین موسوی به عنوان اصلی‌ترین کاندیدای معترض به انتخابات. اما شاید آنچه پیش از همه اینها لازم است یافتن پاسخ برای این پرسش است که چرا این بسته‌های پیشنهادی که اتفاقاً ترجیع‌بندهای مشترکی دارند تاکنون به نتیجه نرسیده است؛ سوالی که پاسخ به آن می‌تواند تا حدودی افق پاسخ به پیشنهادهای میرحسین موسوی را روشن کند. از همین رو به سراغ علی مطهری رفتیم؛ نماینده‌ای که چند ماه پیش در پی پیشنهاد صلح حسنی مهدوی کنی از وی خواست خود حکمیت برای آشتی را بر عهده گیرد و چند روز پیش هم بسته پیشنهادی هفت ماده‌ای را منتشر کرد. سوال اصلی از این نماینده اصولگرا علت به نتیجه نرسیدن این پیشنهادها و پیش‌بینی سرنوشت پیشنهاد میرحسین موسوی بود که پاسخ‌های وی در پی می‌آید.

• چند روز از طرح پیشنهادات شما برای حل مشکلات فعلی می‌گذرد. برخورد و واکنش بدنه سیاسی قدرت به خصوص رده‌های بالا به پیشنهاد شما چگونه است؟

برخی مقامات از هر دو طرف موافقت کرده‌اند، فقط اراده‌ای لازم است که این طرح را پیش ببرد و فکر می‌کنم اگر بعضی از نخبگان از این طرح حمایت کنند، قابلیت اجرا داشته باشد.

• بر فرض اینکه نخبگان هم از این طرح حمایت کنند، برای اجرای آن باید کسانی از بدنه قدرت از این طرح حمایت کنند، به نظرتان این افراد حاضرند روی طرح شما سرمایه گذاری کنند؟ به هر حال پیش از شما هم افرادی مثل آقای مهدوی کنی پیشنهاداتی برای برون رفت از مشکل مطرح کردند و مورد حمایت نخبگان هم قرار گرفت اما مورد حمایت بدنه قدرت قرار نگرفت. مخالفان چه کسانی هستند؟

به نظر می‌رسد گروهی از حامیان دولت تمایلی به پایان دادن به بحران فعلی ندارند و دوست دارند این بحران ادامه داشته باشد. احتمالاً ادامه این بحران منافعی برای آنها دارد چون هر طرحی که مطرح می‌شود سریعاً به آن حمله می‌کنند و تلاش می‌کنند آن را ناکام و عقیم بگذارند.

به عقیده من اگر عده‌ای از نخبگان معتدل مذهبی و سیاسی از این طرح حمایت کنند و هیاتی را مشخص کنند که با دو طرف گفت وگو کنند ان شاء الله این بحران به راحتی حل خواهد شد. قطعاً با بیانیه‌ای که آقای موسوی صادر کردند راه برای حل این بحران هموارتر شده است.

• آن گروه مخالف چه نفعی از ادامه مشکلات می‌برد؟

به نظر می‌رسد این افراد در فضای نامتعادل و آشوب و بحران بهتر به اهداف شان می‌رسند.

• چه اهدافی؟

اینکه مثلاً برخی از شخصیت‌ها را از انقلاب حذف کنند به خصوص کسانی که مانع رسیدن آنها به اهداف شان هستند. به همین خاطر از فضای آشوب و بحران و عوام فریبی استفاده می‌کنند و کارشان را پیش می‌برند.

• جواب سوال قبلی مرا ندادید، بر فرض اینکه عقلا و نخبگان هم از طرح حمایت کنند، این طرح برای اجرا نیاز به حمایت بدنه قدرت، ولایت فقیه، علمای قم و... دارد. مسلماً شما پشتوانه دولت را که انتظار ندارید؟ چه نهادی باید از طرح حمایت کند؟

اگر مراجع قم وارد شوند، بسیار موثر است. در دولت هم کسانی هستند که می‌توان در جهت اجرای طرح از آنها استفاده کرد. یک راه این است که هیاتی تشکیل شود که مورد قبول هر دو طرف باشد. اگر این هیات تشکیل شود تقریباً 50 درصد کار انجام شده است. به عقیده من این کار دور از دسترس نیست.

• این هیات را چه کسی یا کسانی تعیین خواهد کرد؟

بزرگانی باید وارد عمل شوند. رئیس مجلس به عنوان نماینده مردم می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. از جامعه روحانیت، جامعه مدرسین و مجمع روحانیون هم کسانی هستند که مورد قبول طرفین هستند. فکر نمی‌کنم جمع کردن این هیات کار مشکلی باشد.

• پیش بینی شما از سرنوشت طرحی که داده‌اید چیست؟

اگر این آقایان افراطی همچنان به کارهایشان ادامه دهند، با توجه به اینکه قدرت را در دست دارند، بعید نیست که این طرح هم مثل طرح‌های قبل مسکوت بماند؛ چرا که آنها می‌توانند باز هم کارشکنی و تندروی کنند. ولی ما نباید ناامید شویم باید به تلاش‌های خودمان ادامه دهیم. مهم این است که با اطلاعاتی که من دارم رهبر انقلاب هم با تندروی این افراد موافق نیستند. اخباری دارم از اینکه ایشان از بعضی تندروی‌ها ناراحت هستند.

• بعضی از مراجع قم و چهره‌های جامعه روحانیت یا مجمع روحانیون عنوان کرده‌اند اگر وارد این ماجرا شوند، متهم به همراهی با اغتشاشگران می‌شوند. در واقع سکوتشان به دلیل این است که بعد از 30 سال خدمت به نظام، متهم به همراهی با اغتشاشگران شوند.

اگر انسان برای خدا کار می‌کند نباید به این چیزها توجه کند. اگر ما احساس تکلیف کنیم و به اینجا برسیم که برای نجات و سربلندی کشور و رفع مشکل باید فداکاری کنیم و حتی از آبروی خودمان مایه بگذاریم حتماً وارد می‌شویم، نباید فقط به موقعیت خودمان فکر کنیم. باید روحیه‌ای مثل روحیه شهید مطهری داشته باشیم. ایشان در این گونه مواقع خودشان را فدا می‌کردند. من این ملاحظه کاری‌ها و احتیاط‌ها را اصلاً قبول ندارم.

• فکر می‌کنید اگر شهید مطهری و بهشتی الان بودند چه کار می‌کردند؟

قاطعانه وارد می‌شدند. البته بستگی به قوت شخصیت افراد هم دارد. باید کسانی باشند که دو طرف از آنها تمکین کنند. با این وجود در حال حاضر شخصیت‌های بزرگی که مورد قبول دو طرف باشند داریم ولی به دلیل ملاحظه کاری وارد میدان نمی‌شوند.

• اصلاً شما قبول دارید که ما در دهه 60 هم با وضعیتی مشابه وضعیت فعلی مواجه شدیم.

نه، اما تاکنون با چنین پدیده‌ای روبه رو نبوده ایم که یک طرف اساساً نتیجه انتخابات را باطل اعلام کند و خواستار ابطال انتخابات باشد. فقط در انتخابات مجلس سوم (ظاهراً) که یک طرف معترض بود امام هیاتی را برای بررسی و قضاوت تشکیل دادند و در نهایت هم بحران حل شد.

• تنها در طول دو روز شاهد هستیم که چهره‌های میانه روی اصولگرا مانند عسگراولادی، احمد توکلی و حتی رسانه‌های میانه روی این جناح نسبت به خطر تندروهایی در درون اصولگرایان هشدار داده و اعلام کرده‌اند این تندروها وضع را بدتر می‌کنند. به نظر شما این هشدارها تصادفی است یا واقعا اصولگرایان به وجود چنین تندروهایی بین خودشان واقف شده‌اند؟

اصولگرایان از تندروی‌های هر دو جناح نگران هستند و معتقدند این مشکل را باید از طریق عقل و تدبیر حل کنیم. مثلاً حمله به حسینیه جماران کار اشتباهی بود. اگر در همان شب عاشورا وزارت اطلاعات و وزارت کشور با این افراد برخورد می‌کردند شاید آن اهانت‌های روز عاشورا هم صورت نمی‌گرفت.

• یعنی شما معتقدید حمله به جماران باعث تحریک بخشی از جامعه شده است؟

بله، قطعاً عده‌ای را تحریک کرد. طبیعی است عده‌ای که در آن مکان کتک می‌خورند به فکر انتقام و پاسخ دادن برآیند. در روز عاشورا هم که تجمع آزاد بود و زمینه برای برگزاری چنین تجمعاتی فراهم بود. البته در این میان افرادی که اساساً اسلام و دو طرف ماجرا را قبول ندارند از این شرایط سوء استفاده کردند و علیه اصل انقلاب و اسلام شعار دادند و دست به تخریب زدند.

• عده‌ای معتقدند ماجرای پاره کردن عکس امام(ره) و حمله به حسینیه جماران را نباید با هم مقایسه کرد و حمله به حسینیه جماران را مصداق توهین به امام نمی‌دانند. آیا این نظرات را قبول دارید؟ اصلاً به نظر شما جماران حرمت دارد ؟

هر مکانی در ذات خودش حرمتی ندارد. ولی اعتبار تاریخ و انتسابش به یک فرد بزرگ حرمت پیدا می‌کند. مثلاً حرم امام رضا(ع) و امام حسین(ع) هم مثل بقیه جاها و مکان‌ها هستند اما به اعتبار انتساب به این دو بزرگوار حرمت پیدا می‌کنند. بنابراین حمله به حسینیه جماران کمتر از پاره کردن عکس امام نیست.

• یعنی شما معتقدید اگر وزارت اطلاعات با حمله کنندگان به جماران برخورد می‌کرد شاید اتفاقات ظهر عاشورا نمی‌افتاد؟

اگر هم می‌افتاد کمرنگتر بود. به هر حال عده‌ای به تبع تحریکات رسانه‌های بیگانه به دنبال ایجاد آشوب و مبارزه با اسلام و انقلاب هستند اما ما نباید بهانه به دست آنها بدهیم. بپذیریم ماجرای جماران آن عده‌ای را نیز که نظام اسلامی را هم قبول دارند عصبانی کرد و آنها در بین جریان‌های مخالف قرار گرفتند و تبدیل به سیاهی لشگر افراد مخالف جمهوری اسلامی شدند.

من معتقدم حساب معترضان قانونی از افراد مخالف اسلام جداست. حرف و خواسته معترضان قانونی با خواسته‌های این افراد متفاوت است. معترضان قانونی به بازداشت‌های گسترده، تعطیلی مطبوعات و نبودن آزادی بیان اعتراض دارند. آنها با اصل نظام مخالف نیستند بلکه به دنبال اجرا شدن اصول بر زمین مانده قانون اساسی هستند ولی طرف مقابل از این نقاط ضعف جنبش سبز استفاده می‌کند و آنها را مخالف اسلام و مقدسات جلوه می‌دهد.

البته حواس مان باشد که یک گروه غربگرای مخالف اسلام وارد این جنبش شده و در صدد به دست گرفتن رهبری آن است. بنابراین رهبران این جنبش باید زودتر حساب خودشان را از این افراد جدا می‌کردند.

• پیشنهاد شما به جنبش سبز برای اینکه چنین نقاط ضعفی پیدا نکند، چیست؟

من معتقدم جنبش سبز باید راه، هدف و شعارهایش را کاملاً روشن و مشخص کند تا از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کند. و اگر کسانی شعار انحرافی می‌دهند بلافاصله اعلام موضع کنند و سکوت نکنند تا متهم به مبارزه با اصل انقلاب و مقدسات نشوند.

منبع: اعتماد